انواع نهال سیب

نهال های سیب تولید شده با روش های فوق ، با انشعاب و یا بدون انشعابی که تولید می گردند، درختان یک ساله کامل نامیده می شوند. در حقیقت جوانه پیوندک در این نهال ها و در نهالستان ، فقط یک فصل رویشی رشد می نماید. عبارت یک ساله به سن قسمت پیوندک درخت اشاره دارد . در حالی که عمر پایه بذری یا رویشی همین نهال دو سال می باشد . زیرا یک سال در خزانه و یک سال دیگر در بستر تکثیر (پایه رویشی ) و یا دانهال(پایه بذری ) رشد کرده است.

1-             درختان یکساله پیوند شده به روش رومیزی

در این روش ، در سال اول پایه ها همان طور که اشاره شد از طریق خوابانیدن کپه ای یا به صورت بذری تولید و پس از خارج نمودن از بستر تکثیر ، در انبار سرد داده می شوند.در اوایل بهار ،قطعه ای به طول 5 تا 5/7 سانتی متر از شاخه های فصل خواب رقم پیوندک به روش رومیزی در اواخر زمستان و در داخل ساختمان (روی میزکار ) صورت می گیرد . پیوندک شاخه طوری به روی پایه ، پیوند زده می شودکه در هنگام کاشتن پایه ، پیوندک حدود 15 سانتی متر بالای خاک قرار گیرد. محل پیوند را معمولاً با پارافین می پوشانند تا از خشک شدن محل پیوند جلوگیری به عمل آیدو درختان را تا هنگام کاشت در خزانه درانبار نگه می دارند. در قطعه شاخه پیوند شده به روش رومیزی همانند درخت یک ساله استاندارد است. درختان پیوند شده به روش رومیزی به طور معمول کوتاه تر بوده و در مقایسه با درختان یک ساله ای که در شهریور ماه در همان محل با روش پیوند جوانه به وجود آمده اند، دارای انشعابات کمتری می باشند. دلیل این امر این است که پایه درخت  یک ساله ای که بر روی آن پیوند جوانه زده می شود، یک سال بیشتر در زمین                            ریشه ای وسیع تری برخوردار است.

 برتری درخت پیوند شده به روش رومیزی از نقطه نظر تولید کننده نهال این است که زمین فقط به مدت یک فصل رویشی اشغال می شودو تصمیم گیری در مورد این که چه رقم پیوندکی انتخاب گردد. به جای تابستان سال قبل ،زمستان به عمل می آید . همچنین برای خریدار نهال یک برتری به شمار می آید زیرا می تواند میوه رسیده را در پایان قبل از انتخاب یک رقم یا نژاد جدید مشاهده نماید، به دلیل این که زمان وزمین لازم برای تولید درختان پیوندی به روش رومیزی کمتر می باشد، آنها را می توان ارزانتر از درختان پیوند شده در شهریور ماه خریداری نمود.

2 – درختان با پیوندک جوانه خواب

وقتی پایه را در اواخر تابستان پیوند می زنند،جوانه پیوندک تا بهار سال بعد و آغاز رشد در حالت  (خواب )،باقی می ماند. پایه هایی را که پیوند جوانه زده شده اند می توان در اواخر پاییز یا زمستان قبل از شروع رشد جوانه از خاک در آورد .

این درختان با پیوندک جوانه خواب را برای کشت در بهار می توان به باغدار فروخت و  به منظور تولید درختان دوساله ، آنها را در نهالستان نگهداشت .درختان با پیوندک جوانه خواب خیلی ارزنتر از درختان یکساله استاندارد می باشند . و حداقل یک سال و بیشتر دو سال در باغ طول می کشد تا از نظر قطر تنه و تعداد انشعابات به اندازه یک درخت نهالستان یک ساله استاندار برسند. به دلیل این که درختان با پیوندک جوانه خواب    است پس از جابجا شدن در باغ به طور یکنواخت و قوی رشد نکند ، بیشتر باغداران آنها را به مدت یکسال در خزانه انتظار می کارند و در بهار سال بعد به باغ انتقال می دهند . درختان با پیوندک جوانه خواب را برای کشت در باغ توصیه نمی نمایند زیرا تعداد

معدوی باغدار مهارت های فنی لازم برای پرورش و بار آوردن این درختان کوچک و رساندن آنها به رشد رضایت بخش را دارا می باشند.

1-  درختان دوساله

برای به دست آوردن یک درخت نهالستانی بزرگ تر و شاید با انشعابات بهتر برای کاشت در باغ یایک درخت یکساله با پیوند جوانه یا پیوند شاخه را می توان یک سال بیشتر در خزانه نگهداشت. وقتی که درخت در خزانه نگهداشته می شود آن را می توان در فصل خواب از ارتفاع حدود 75 سانتی متر بالای محل پیوند ، سربرداری کرد.وقتی که این درخت در بهار سال بعد در خزانه دوباره شروع به رشد می نماید، انشعاباتی از جوانه های بالایی به وجود می آیند . این انشعابات جانبی که بر روی چوب فصل قبلی به وجود می آیند ، قوی بوده و بیشتر دارای زوایای انشعاب تند می باشند. زوایه انشعاب را می توان از راه حذف انتخابی انشعابات فوقانی ، به استثنای فوقانی ترین شاخه که به محور جدید تبدیل می شود، بهبود بخشید. به طور معمول دو یا سه شاخه جدید را که کمتر از 75 سانتی متر طول دارند ،حذف می نمایند. شاخه های جانبی باقی مانده انشعاب به نسبت باز می دارند . درختی که در بالا توضیح داده شد، درخت دو ساله نامیده می شود که جوانه پیوندک آن در طول دو فصل ، رشد کرده است.برتری این نوع درخت دو ساله با انشعابات قوی و تنه و سیستم ریشه وسیع این است که در باغ زودتر به بار خواهد نشست . معایب این درخت این است که زوایای انشعابات به طور معمول خیلی تند بوده و درخت خیلی گران تر از یک درخت یکساله می باشد.

2-             درختان دوساله با انشعابات باز

در این روش درخت سربرداری شده ، دو ساله می باشد . بدین صورت که در فصل خواب ، محور پیوندک رشد یافته در طول فصل رویشی گذشته را از 50 سانتی متری بالای محل پیوند قطع می نمایند . در بهار سال بعد، انشعابات جانبی پائینی را وقتی که طول کمتر از 5/7 سانتی متر دارند، حذف نموده و اجازه می دهند تا یک شاخه منفرد از جوانه بالایی رشد کند.

شاخه باقی مانده منفرد،خیلی قوی رشد کرده و وقتی به طول 15 تا 25 سانتی متر می رسد ، شروع به تولید انشعاب می نماید (انشعاب بر روی شاخه فصل جاری). انشعابات ایجاد شده بر روی چوب فصل جاری ، دارای زوایای باز بوده و ارتفاع مطلوب 60 تا 90 سانتی متری بالای محل پیوند به وجود می آیند . در هلند این درختان دو ساله بزرگ سربرداری شده، مورد توجه و استقبال می باشند . زیرا باغداران سعی بر این دارند تولید قابل توجهی در سال دوم و سوم بعد از احداث باغ به دست آوردند . ارزش عملکرد اولیه بال ،بیش از هزینه بالاتر درختان مورد نیاز می باشند.

برای کاهش هزینه تولید یک نهال دو ساله ،تولید کنندگان از نهال های پیوند شده به روش رومیزی یا نهال با پیوندک جوانه خواب استفاده می نمایند. در صورت استفاده از درختان با پیوند جوانه خواب ، پای های حاصل از خوابانیدن را می توان در خزانه خاصی خیلی نزدیک به هم کاشت. این عمل ، زمین لازم جهت تولید یک نهال را به مدت یک سال کاهش می دهد . وقتی که هر دو درختان با پیوند جوانه خواب و درختان پیوند شده به روش رومیزی را در خزانه می کارند ، جهت تحریک شاخه زایی ، با فواصل بیشتری کاشته می شوند. ولی ، رشد این نوع درختان در خزانه ، ممکن است به نسبت ضعیف بوده و انشعابات کمتری داشته باشند. این موضوع زیاد مهم نیست . زیرا درختان را سربرداری کرده و سال دوم دوباره در خزانه می کارند . یک نهال خیلی رضایت بخش با دسترسی آسان جهت احداث باغ های جدید پرتراکم درخت یکساله استاندارد می باشد. این درخت ، در صورت داشتن انشعابات می تواند باردهی زود هنگام باغ را فراهم سازد.درختان دو ساله مححصول بیشتری از درختان یک ساله تولید خواهند نمود(به ویژه در سال دوم و سوم بعد از احداث باغ )ولی این درختان گران تر می باشند.

3-   نهالهای میان پایه دار

درختان میوه معمولاً از دو ژنوتیپ جداگانه (پایه و رقم )تشکیل شده اند. در صورت استفاده میان پایه ، از یک ژنوتیپ دیگر که در بخش میانی (بین پایه و پیوندک ) قرار می گیرد ،بهذه گرفته می شود.

بنابراین درختی که دارای یک قطعه سوم با خصوصیات ژنتیکی متفاوت بین پایه و رقم میوه مورد نظر می باشد، نهال میان پایه دار نامیده می شود. طول پایه نهال از 10 تا 60 سانتی متر تغییر می کند. یک نهال میان پایه دار نوعی نهال دو ساله می باشد که به چندین روش  تولید است . قطعه میان پایه را می توان در اواخر زمستان بر روی پایه ،پیوند رومیزی زد و در بهار در خزانه کاشت . روش دوم شامل یک نهال با پیوندک جوانه خواب می باشد که همچنین در بهار در خزانه کشت می شود. جوانه در حال خواب با یک جوانه منفرد واقع بر روی قطعه پیوند شده به روش رومیزی ، رشد کرده و میان پایه را به وجود می آورد. در اواخر تابستان پیوندک رقم موردنظر بر روی میان پایه پیوند زده می شود(پیوند جوانه ). در بهار سال بعد میان پایه را از بالای محل پیوند حذف نموده و جوانه پیوندک رشد کرده و شاخه قوی به وجود می آورد که تاج درخت را تشکیل می دهد. در اواخر پاییز، نهال میان پایه دار کامل را از خاک در آورده و تا هنگام کاشت در باغ در بهار سال بعد در انبار نگه می دارند.

میان پایه به طور معمول یک پایه پاکوتاه کننده است. اما ممکن است بسته به کاربرد مورد نظر درخت میان پایه دار ، رقم مقاوم به سرما یا مقاوم به بیماری باشد . اگر پایه مورد استفاده یک همگروه قوی مانندMM111 و میان پایه یک پایه پاکوتاه کننده ای مانند M9 می باشد،اندازه درخت در باغ کوچک تر از حالتی خواهد بود که میان پایه به کار برده نشده است . با افزایش طول میان پایه پاکوتاه کنننده ،اندازه درخت بارده در باغ کاهش می یابد.در کل ، طول میان پایه پاکوتاه کننده ،کمتر از 30 سانتی متر انتخاب می شود. کاربرد دوم میان پایه ایجاد تنه مقاوم به سرمای زمستانه یا مقاوم به پوسیدگی طوقه بین پایه و پیوندک می باشد. در این وضعیت ،میان پایه ممکن است تا 60 سانتی متر طول داشته باشد.

دلایل و امتیازات استفاده از نهال های میان پایه پاکوتاه کننده عبارتند از:

1)               درخت به نسبت پاکوتاه خواهد شد

2)               درخت پیش بار خواهد شد

3)               ممکن است به دلیل دارا بودن سیستم ریشه قوی ، درخت به قیم نیاز نداشته باشد. یک درخت با میان پایه از نوع M9 به طول 15 سانتی متر پیوند شده بر روی پایه MM111 یک درخت پاکوتاه ، پیش بار و کارآمدی(از نظر عملکرد ) را به وجود خواهد آورد که به تقریب هم اندازه M26 می باسد. ولی این نوع درختان میان پایه دار در صورت پیوند بر روی یک پایه به نسبت قوی ، بیشتر به قیم نیاز داشته و برای ایجاد باغ های پر تراکم ، بیش از حد قوی خواهند بود. برای تربیت درختان به روش محور مرکزی برای دستیابی به باردهی و برای جلوگیری از کج شدن و خوابیدگی ناشی از محصول سنگین درخت ممکن است قیم ضروری باشد. به همین دلایل است که باید درختان پیوند شده بر روی پایه های پاکوتاه کننده را با استفاده از قیم حمایت کرد.به دلیل این که تولید نهال های میان پایه دار در خزانه نیاز به مدت زمانی طولانی تری دارند، گران تر از نهال های یکساله و دو ساله می باشند.