انتخاب پایه برای باغ به

 

پایه های بذری درخت به از دو گونه به معمولی و زالزالک می باشند. در اغلب مناطق ایران پایه مورد استفاده از نوع به معمولی می باشد و تنها در استان اصفهان از دیرباز از ولیک قرمز بعنوان منبع تولید بذر برای پیوند ارقام به استفاده می کنند. با توجه با اینکه اغلب ارقام به تا حد زیادی خودسازگار هستند و به رقم اصفهان به صورت یکدست کاشته شده است به احتمال زیاد بذرهای به حاصل خود گشنی بوده، لذا میزان تنوع در پایه های بذری به کمتر از پایه های بذری دیگر درختان است . در اصفهان پایه ولیک باتوجه به گویش محلی کویج، به نام به کویجی نامیده می شود درخت به روی پایه گلابی کاملاً ناسازگاز است. بخش عمده ای از نهال به کشور روی پایه های بذری به تولید می شود. نوع بذر مورد استفاده با توجه به اینکه بیشترین سطح زیر کشت باغ های به ایران از نوع به رقم اصفهان می باشد، از همین رقم تهیه می شود. پایه های به سبب پررشدتر شدن ارقام پیوندی روی آنها شده و در صورتی که رقم مورد استفاده همانند رقم اصفهان تمایل به تولید اسپور اندک داشته باشد، سبب ایجاد بازوهای طویل و فاقد اسپور روی درخت می شود. بطور کلی هرس فرم و ایجاد فرمدهی مطلوب رقم به اصفهان روی پایه بذری به بسیار مشکل خواهد بود. در صورت استفاده از این پایه، مشکلات ذکر شده در رابطه با سختی فرمدهی این رقم چندین برابر می شود. از طرفی پیوند ارقامی که بطور طبیعی تمایل به رشد کمتر و تولید اسپور زیادتری دارند نظیر دو رقم اصفهان ۱ و اصفهان ۲، روی این پایه قابل توصیه است. همچنین پایه های بذری به، حساسیت کمتری در مقایسه با پایه های رویشی کوئینس A به بیماری پوسیدگی طوقه دارند. در هر حال به نظر نمی رسد تحمل پایه بذری به نسبت به پوسیدگی طوقه از تحمل پایه های بذری ولیک بیشتر باشد. پایه های بذری به همچنین نیاز آبی بیشتر و حساسیت بیشتری به خاک های آهکی داشته سبب بروز زودتر کلروز ناشی از کمبود آهن در مقایسه با پایه ولیک می شوند. بعنوان جمع بندی نهائی، در کلیه خاک هائی که شرایط پرورش درخت اعم از اسیدیته، میزان آهک فعال و شوری خاک و آب در محدوده طبیعی و بهینه است، استفاده از پایه به امکان پذیر خواهد بود. بر عکس در صورت وجود شرایط نامناسب نظیر pH بالا و همچنین شور بودن خاک و یا آب آبیاری، استفاده از پایه بذری به مورد توصیه نبوده استفاده از پایه ولیک می تواند بعنوان گزینه بهتر مد نظر قرار گیرد. همچنین در خاک های غرقاب  و ر صورت خیس شدن پای طوقه در باغ، استفاده از پایه بذری به خطر حمله بیماریهای قارچی مولد پوسیدگی طوقه را به نحو چشمگیری افزایش می دهد.

به غیر از پایه های بذری، پایه های همگروه به شامل کوئینس A،B  و C برای احداث باغ به قابل استفاده می باشند. روند تولید نهال به روی پایه های رویشی همانند دو درخت دیگر یعنی سیب و گلابی است. به این ترتیب که پایه ها از طریق قلمه و یا خوابانیدن به راحتی تکثیر شده و در زمستان به محل اصلی نهالستان انتقال خواهند یافت. در تابستان سال آینده با رشد کافی پایه ها اقدام به انجام پیوند جوانه کرده و پس از سر برداری پایه ها از بالای محل پیوند در بهار، در پاییز و یا زمستان همان سال اقدام به عرضه نهال های تولیدی خواهد شد. خوشبختانه تاکنون ناسازگاری بین پایه ولیک و ارقام به مشاهده نشده است. همچنین درخت به نیز به بسیاری از ویروس های درختان میوه دانه دار حساسیت داشته و لزوم رعایت اقدامات بهداشتی و تهیه پایه و پیوند عاری از ویروس و یا کنترل شده از ویروس برای این گونه نیز از ضروریات است. با توجه به خصوصیات مطلوب پایه های ولیک در مقایسه با پایه های رویشی و بذری به، استفاده از پایه ولیک مورد توصیه است.